“Irk olgusu ile hesaplaşmadan bugünkü Güney Afrika anlaşılabilir mi?”, “Irk olgusu, ülkenin kapitalist gelişme sürecinden bağımsız bir biçimde ele alınabilir mi?”, “Irkçılık ya da apartheid, hangi toplumsal dinamiklerin, yapısal ya da öznel faktörlerin sonucunda ortaya çıktı, ülkenin bir gerçekliği haline geldi ve ortadan kalktı” gibi sorular bu çalışmanın ilk adımlarını oluşturuyor.…“Tolga Tören’in bu çalışması, Güney Afrika’nın yaşadığı dönüşüm sürecinin uğraklarını, sermaye birikim sürecinin tarihsel olarak değişen gereklilikleri ile ırkçılık karşıtı hareketin dönüşümünü karşılıklı etkileşimlerini göz önüne alan bir çalışma olarak bugün gelinen aşamada Güney Afrika’da olanları anlamamızı sağlayacak bir içerik ve niteliğe sahiptir.”
Mehmet Türkay
İçindekiler
TABLO LİSTESİ
KISALTMALAR
TEŞEKKÜR
ÖNSÖZ
/ MEHMET TÜRKAY
GİRİŞ
BÖLÜM
I
SORUN
VE KAVRAMSAL ÇERÇEVE
Apartheid
Sonrası Güney Afrika’ya Dair Literatür
Güney
Afrika’nın Özgünlüğü: Irk Ayrımcılığının Kapitalist Gelişmeye İçkinliği
Güney
Afrika’nın Kapitalist Gelişme Sürecine Kısa Bir Bakış
Erken
Dönem Irk ve Kapitalist Gelişme Tartışması
Irk
Ayrımcılığı ve Kapitalist Gelişme Süreci: Bağlam Bağımlı Bir İlişki
Apartheid
Sonrası Güney Afrika: Eşitsiz ve Bileşik Gelişme Çerçevesinde Yeniden
Eklemlenme
Siyah
Ekonomik Güçlendirme: Eşitsiz ve Bileşik Gelişme Çerçevesinde Yeniden
Eklemlenme
BÖLÜM
II
EKLEMLENMENİN
KAYNAKLARI: APARTHEID ÖNCESİ GÜNEY AFRİKA
Güney
Afrika’da Tüccar Sermayenin Nüfuzu ve Üretim Tarzlarının Biraradalığı (Kolonyalizm
Dönemi)
Güney
Afrika’da Sermaye İhracı Dönemi ve Üretim Tarzlarının Eklemlenmesi
BÖLÜM
III
APARTHEID
DÖNEMİ: SERMAYE BİRİKİMİNDE VE IRK İLİŞKİLERİNDE DEĞİŞEN YAPI DEĞİŞEN AKTÖRLER
Ticaret
Sermayesine Dayalı Birikim Sürecinden Sanayi Sermayesine Dayalı Birikim
Sürecine Geçiş ve Apartheidin İnşası
Apartheid
Karşıtı Direnişin Başlangıcı ve “Ulusal Demokratik Devrim”in İnşası
Üretken
Sermayeye Dayalı Birikim Süreci ve Derinleşen Irk Ayrımcılığı: Büyük (Grand)
Apartheid
Kapitalizmin
Krizi, Üretken Sermayeye Dayalı Birikimin Krizi, Irk Ayrımcılığına Dayalı
Birikimin Krizi
Apartheid
Karşıtı Mücadelenin ve “Ulusal Demokratik Devrim”in Yükselişi
Apartheide
Dayalı Birikim Sürecinin Yapısal Sınırları
BÖLÜM
IV
İSTİKRARSIZ
DENGEDEN SERMAYE HÂKİMİYETİNE ve YENİDEN EKLEMLENMENİN KAYNAKLARI
İstikrarsız
Dengeden Sermaye Hâkimiyetine
Geçiş
Döneminde Kurulan Sermaye Hâkimiyetinin Belirleyicileri:
- Irk ve Sınıfın Sermaye Birikiminin
Tarihselliği Temelinde Olumsallığı
- Sınıfsal Yapıdaki Farklılaşma
- Sovyetler Birliği’nin Çözülüşü
•
ANC'nin Dönüşümü: Ulusal Demokratik Devrimden Ulus İnşasına, Halk İktidarından
“Hepimiz İçin Daha İyi Bir Yaşam”a
•
SACP'nin Dönüşümü: Halk İktidarı İçin Ayaklanmadan Sosyal Demokrasiye, İşçi
Sınıfının Öncü Partisinden Sosyal Partnerliğe
•
COSATU'nun Dönüşümü: İşçi Sınıfının Örgütlü Gücünden
Stratejik/Korporatist Sendikacılığa
- Sermayenin Kamuoyu Oluşturma
Stratejileri ve Yeni Güney Afrika İçin Senaryolar
Yeniden
Eklemlenmenin İlk Kaynağı Olarak Yeni Güney Afrika’nın İnşası
BÖLÜM
V
SERMAYE
BİRİKİMİNİN TARİHSELLİ⁄İNDE IRK VE SINIFIN YENİDEN EKLEMLENMESİ: SİYAH EKONOMİK
GÜÇLENDİRME (BEE)
Siyah
Ekonomik Güçlendirme’nin Maddi ve Düşünsel Kaynakları
- Özel Tür Bir Kolonyalizm Analizi,
Ulusal Demokratik Devrim ve Özgürlük Bildirgesi
- Kongre İttifakı'nın Sınıfsal Yapısı
- Apartheid Rejiminin Ayrı Gelişme
Politikaları
“Siyah
Ekonomik Güçlendirme” Kavramına Farklı Yaklaşımlar
Apartheid
Sonrasını ve Siyah Ekonomik Güçlendirme’yi Tanımlayan/Oluşturan Yasal/Kurumsal
Düzenlemeler
- Özel Mülkiyete Anayasal Güvence ve
Sanayi Kalkınma Kurumu’nun (IDC) Yeniden Yapılandırılması
- Yeniden İnşa ve Kalkınma Programı
(RDP): Siyah Ekonomik Güçlendirme’ye Toplumsal Meşruiyet ve Resmi Boyut
- Kamu İhale Sürecinin Yeniden
Yapılandırılması ve Küçük, Orta ve Mikro Ölçekli İşletmelere Destek
Stratejileri
- Çalışma İlişkileri Yasası
- Utangaç Neoliberalleşmeden Açık
Neoliberalleşmeye: Büyüme, İstihdam ve Gelir Dağılımı Programı (GEAR)
- 1996 Anayasası: Tüm İktidar ANC’ye
- Ulusal Güçlendirme Fonu
- Vasıf Geliştirme Yasası (1998), İstihdamda
Eşitlik Yasası (1998), Rekabet Yasası
1997
Asya Krizi ve Siyah Ekonomik Güçlendirme Sürecinde Kırılma
Siyah
Ekonomik Güçlendirme’nin Yeniden Yapılandırılması ve Siyah Ekonomik Güçlendirme
Komisyonu (BEECOM)
ANC İçinde
Siyah Ekonomik Güçlendirme Zemininde Çatışmalar
Siyah
Ekonomik Güçlendirme Sürecinin İkinci Dönemi
- Tercihli Kamu Alım Politikası
Çerçeve Yasası (2000)
- Sektör Sözleşmeleri
Siyah
Ekonomik Güçlendirme’nin Üçüncü Dönemi: Geniş Temelli Siyah Ekonomik
Güçlendirme ve İyi Uygulama Yönetmelikleri
SONUÇ
YERİNE
EKLER
KAYNAKÇA
Künye
ISBN
978-605-86699-6-3
Sosyal
Araştırmalar Vakfı 47
“Yeni”
Güney Afrika: Kararan Kapitalizm
Güney
Afrika’da Kapitalizm, Irk, Sınıf
Tolga
Tören
Birinci
Basım: Şubat 2014
384
sayfa
Yayına
Hazırlayan
Serap
Korkusuz Kurt
Kapak
Tasarım
İlknur
Kavlak
Baskı
Öncesi Hazırlık
Ülkü
Gündoğdu
Baskı
ve Cilt:
Kayhan
Matbaacılık
Davutpaşa
Cad. Güven Sanayi Sitesi C Blok No: 244
Tel: 0
212 576 01 36
Sosyal
Araştırmalar Vakfı
İktisadi
İşletmesi
İstiklal
Caddesi Sahne Sk. No: 5/6
Beyoğlu
– İstanbul
Tel/Fax: 0 212 292 55 85 - 86
Web:
www.sav.org.tr
e-mail:
merhaba@sav.org.tr
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder